Staraniowy.pl

Endometrioza daje o sobie znać – bardzo dotkliwie. A jednak to bardzo podstępna choroba, której zdiagnozowanie nastręcza sporo trudności.

Endometrioza – nie udawajmy, że jej nie ma!

W prawidłowo funkcjonującym kobiecym organizmie endometrium, czyli błona śluzowa macicy, każdego miesiąca ulega wzrostowi, by ostatecznie złuszczyć się w czasie krwawienia miesiączkowego (o ile nie dojdzie do ciąży).

U kobiet chorych na endometriozę proces ten ulega zaburzeniu – dochodzi do rozrostu błony śluzowej macicy poza jej jamę. Komórki endometrium lokują się w innych miejscach w całym organizmie: mogą się pojawić w jamie brzusznej, na jajnikach, jajowodach, w pochwie czy w pęcherzu moczowym. To dlatego w kontekście tej choroby używa się często określenia „wędrująca śluzówka macicy”. I choć wydaje się to niewiarygodne, ogniska endometriozy mogą objąć także narządy bardzo odległe od miednicy – płuca, a nawet mózg!

Endometrioza daje o sobie znać – bardzo dotkliwie. Towarzyszy jej nieprzyjemny, silny ból w okolicy miednicy, który może się pojawić niezależnie od fazy cyklu, ale często towarzyszy menstruacji. I to prawdopodobnie przyczyna, dla której endometrioza przez lata bywa lekceważona i „niezauważana”. Cudzysłów nie pojawił się tu przypadkiem – bo bólu, jaki wywołuje endometrioza nie sposób nie zauważyć. Problem w tym, że nadal wiele kobiet jest przekonanych, że to normalne – że okres musi boleć i trzeba to przetrwać. Co gorsza, nadal wielu lekarzy uspokaja w ten sposób kobiety, usypiając ich czujność i skazując na cierpienie. Bo trudno inaczej nazwać życie z endometriozą – zmagające się z nią pacjentki mówią, że dotkliwy ból całkowicie dezorganizuje ich codzienne życie, zmusza do rezygnacji z pasji i przyzwyczajeń.

Ból to nie wszystko. Endometrioza powoduje, że miesiączki są długie i bardzo obfite. W wielu przypadkach kobiety skarżą się też na ból podczas stosunku, oddawania moczu czy wypróżniania. Nieleczona endometrioza utrudnia, a czasem wręcz uniemożliwia zajście w ciążę.

Gdy podejrzewasz endometriozę

Ból miesiączkowy u zdrowej osoby jest stosunkowo łatwy do opanowania. Oczywiście zdarzyć się może, że dana kobieta znosi menstruację trudniej i odczuwa poważniejsze dolegliwości, ale jeśli utrudniają one normalne funkcjonowanie, zawsze trzeba się upewnić, że przyczyna nie leży głębiej.

Pierwszym krokiem prowadzącym do rozpoznania choroby jest więc wizyta u ginekologa, który przeprowadzi dokładny wywiad lekarski, wykona badanie ginekologiczne oraz USG. W przypadku podejrzenia endometriozy pozaotrzewnowej pomocne może się też okazać wykonanie rezonansu magnetycznego.

Inne badania, które warto wykonać, podejrzewając endometriozę to:

• określenie markera CA 125 w pobranej próbce krwi – wysoka wartość może świadczyć o endometriozie, ale warto podkreślić, że nie jest to marker swoisty dla tej choroby (może występować także w innych schorzeniach),
• test AMH (określenie poziomu rezerwy jajnikowej) – kobiety z endometriozą często charakteryzują się obniżonym wynikiem AMH,
• badanie HSG – to badanie radiologiczne, którego celem jest uwidocznienie jamy macicy i jajowodów; HSG pozwala określić drożność jajowodów, jednak nie da się przy jego pomocy jednoznacznie zdiagnozować endometriozy,
• badanie dna macicy – pozwala na ocenę położenia macicy, jej budowy i struktury; badanie pozwala ustalić przyczyny bolesnych i obfitych krwawień miesiączkowych, może też pomóc w rozpoznaniu wewnątrzmacicznych zrostów, torbieli, cyst i polipów, ale nie zdiagnozuje endometriozy,
• badania hormonalne,
• badania genetyczne.

Podkreślmy raz jeszcze, że żadne z powyższych nie pozwala na definitywne potwierdzenie endometriozy. Wymienione badania pomagają jedynie w zdiagnozowaniu obecności patologicznych zmian w obrębie narządów układu rodnego.

Laparoskopia w diagnostyce endometriozy

Obecnie za najbardziej dokładną w diagnostyce endometriozy uważa się laparoskopię. Niekiedy mówi się nawet, że to tzw. złoty standard w wykrywaniu tej choroby. To zabieg przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym, w czasie którego sprawdza się narządy jamy brzusznej i miednicy poprzez laparoskop – specjalną tubę zaopatrzoną w system optyczny. W czasie badania lekarz pobiera wycinki do badania histopatologicznego, które pozwala na wykrycie choroby oraz określenie stopnia jej zaawansowania.

Podczas laparoskopii możliwe jest także zastosowanie operacyjnych metod leczenia endometriozy – usunięcie niektórych ognisk choroby i torbieli. Więcej na temat przebiegu tego badania pisaliśmy dla was tutaj. Niestety, laparoskopia to metoda stosunkowo inwazyjna i droga. Jeśli pacjentka odmawia poddania się zabiegowi, wówczas lekarz – na podstawie wspomnianych wyżej badań może wskazać na prawdopodobieństwo istnienia choroby i pomóc dobrać leczenie, zmniejszające dolegliwości i poprawiające komfort życia.