Staraniowy.pl

Istnieje wiele typów wirusa HPV. Część z nich jest w zasadzie nieszkodliwa. Nie występują żadne objawy, a zakażenie ustępuje samoistnie. Jednak niektóre odmiany powodują nowotwory złośliwe, w tym bardzo groźnego raka szyjki macicy. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badania cytologicznego. Pozwala ono wcześnie wykryć wszelkie zmiany, które mogłyby doprowadzić do rozwoju tej choroby.

Problem bardzo powszechny

Wirus brodawczaka ludzkiego – HPV ( ang. Human Papilloma Virus) jest wbrew pozorom bardzo powszechny. Ma bowiem ponad 100 różnych typów, z których większość nie jest szkodliwa. Zakażenie przebiega bezobjawowo, jednak mimo to osoba zaatakowana przez HPV przenosi wirusa dalej. Zakażenie w wielu przypadkach ustępuje samo po około roku lub dwóch. Szacuje się, że około 50% całej populacji w pewnym momencie swojego życia przechodzi zakażenie HPV. Wirus najbardziej rozpowszechniony jest wśród ludzi młodych, w wieku od 18 do 28 lat. Często mylnie kojarzony jest z rozwiązłością seksualną. Panuje przekonanie, że zarażają się osoby bardzo aktywne, często zmieniające partnerów. To nieprawda. HPV występuje równie często u osób prowadzących „przeciętne” życie seksualne, czyli posiadających niewielu partnerów

Drogi przenoszenia

HPV przenosi się za pomocą bezpośredniego kontaktu ze skórą zakażonej osoby. Mogą wtedy powstać kurzajki lub brodawki. Najczęstszą drogą jest zarażenie poprzez stosunek płciowy z penetracją, ale nie musi do niej dojść, aby się zarazić. HPV można bowiem przenieść dotykając palcami narządów płciowych. Oczywiście różne typy mają różną łatwość przenoszenia. Przykładowo, 16 to groźny i jeden z najczęściej przenoszonych genitalnych typów HPV. Zarazić może obecny partner, ale –  co zdarza się częściej – także jeden z poprzednich. Czynnikami ryzyka są: wysoka liczba partnerów seksualnych (im więcej ich mamy, tym większe ryzyko, że któryś z nich nas zarazi) oraz młody wiek.

Skutki zakażenie wirusem HPV

Z około 120 znanych typów wirusa, 40 jest przekazywanych drogą płciową i może zakażać narządy płciowe. Większość z nich nie powoduje objawów i mija samoistnie, jednak niektóre mogą prowadzić do rozwoju tak groźnej choroby jak rak szyjki macicy. Typy wirusa HPV można więc podzielić na dwie grupy: wysokiego ryzyka (wysokoonkogenne) i niskiego ryzyka(niskoonkogenne). Typy niskiego ryzyka wywołują najczęściej kurzajki lub brodawki. Mogą one wystąpić na narządach płciowych zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Odmiany wysokiego ryzyka prowadzą przede wszystkim do wspomnianego już raka szyjki macicy (ok. 90% wszystkich zakażeń typem wysokiego ryzyka), ale także raka odbytu, pochwy lub sromu. Szacuje się, że ok. 75% aktywnych seksualnie kobiet w pewnym momencie życia zaraża się HPV. U 80% z nich przebiega ono bezobjawowo, jednak pozostaje reszta. Te, u których HPV przyjęło postać przewlekłą są najbardziej narażone na raka szyjki macicy. Najwięcej zachorowań na tę chorobę notuje się więc u kobiet w wieku 45-59 lat.

Od HPV do raka szyjki macicy

Polska jest niestety krajem, w którym statystyki zachorowalności i umieralności na raka szyjki macicy są najwyższe spośród wszystkich państw Unii Europejskiej. Wynika to głównie z faktu, że wykrywa się najczęściej już bardzo zaawansowane postaci raka. Niektóre, groźne typy wirusa (przede wszystkim 16 i 18) po zainfekowaniu szyjki macicy mogą powodować zmiany w komórkach, które ją budują. Zanim rozwinie się rak, występuje faza zwana wewnątrznabłonkową neoplazją szyjki macicy, w skrócie CIN (ang. Cervical Intraepithelial Neoplasia). CIN może się rozwinąć i spowodować powstanie nowotworu, trwa to zazwyczaj od 3 do 10 lat. Faza przedrakowa nie ma jednak charakterystycznych objawów. Właśnie dlatego tak ważne jest jak najwcześniejsze wykrycie niepokojących zmian za pomocą badania cytologicznego.

Badaj się regularnie!

Cytologia to badanie szyjki macicy, dzięki któremu można wcześnie wykryć raka i inne groźne choroby dróg rodnych. Niemniej jednak jest ono wciąż pomijane przez wiele kobiet. Aż 1/3 Polek nigdy w życiu nie poddała się temu badaniu. Tymczasem jest ono nieinwazyjne i praktycznie bezbolesne, można jedynie doświadczyć uczucia chwilowego dyskomfortu i lekkiego „szczypania” podczas pobierania wymazu z szyjki macicy. Podczas wykonywania procedury ginekolog specjalną szczoteczką zbiera materiał komórkowy i umieszcza na szkiełku mikroskopowym. Badanie jest krótkie i pozwala na wykrycie zmian przednowotworowych kiedy są one jeszcze niewielkie. Po 25 roku życia cytologię powinno się wykonywać corocznie, jednak gdy pacjentka nie jest w grupie ryzyka i kilka pierwszych badań przyniosło dobre wyniki, lekarz często zleca badanie co 2-3 lata. Przyjmuje się też, że pierwsza cytologia powinna mieć miejsce do trzech lat po pierwszym stosunku seksualnym.

Jak się bronić?

Jako, że HPV przenosi się w tak łatwy sposób, po prostu przez dotyk, nawet dziewictwo nie uwalnia od tego wirusa. Tak naprawdę jedynym w pełni skutecznym środkiem zapobiegawczym jest zupełna rezygnacja z kontaktów płciowych – zarówno tych z penetracją, jak i bez. Oczywiście dla większości osób takie rozwiązanie nie jest do przyjęcia. Co innego możemy zrobić? Przede wszystkim