Staraniowy.pl

Nasze społeczeństwo nadal ma trudność w zrozumieniu, że jedno dziecko nie zawsze jest świadomym wyborem pary. Czym jest niepłodność wtórna i czy dotyka tylko kobiety?

Zwykło się uważać, że jeśli z poczęciem pierwszego potomka nie było problemu, para może posiadać tyle dzieci, ile zapragnie. Niestety, nie jest tak kolorowo.

Niepłodność wtórna

To, że na pierwszego potomka nie musieliśmy długo czekać – a może nawet wcale go nie planowaliśmy? – nie daje gwarancji, że marzenie o rodzeństwie dla niego spełnimy bez żadnych problemów. Niepłodność to podstępna choroba i często atakuje w najmniej spodziewanym momencie. O niepłodności wtórnej mówi się właśnie wtedy, kiedy para – mimo posiadania dziecka lub dzieci – ma problem z poczęciem kolejnego. To również sytuacja, w której o ciążę bezskutecznie stara się kobieta, która wcześniej w nią zaszła, ale doszło do poronienia.

Jak pokazują statystyki, skala opisywanego problemu w naszym kraju jest coraz większa. Jeszcze jakiś czas temu mówiło się o tym, że dotyka średnio co piątą starającą się o potomka parę (czyli równie często, co niepłodność pierwotna). Niestety, obydwie formy choroby zataczają coraz szersze kręgi. Najgorsze jest to, że wiele osób zupełnie nie zdaje sobie sprawy z możliwości zaistnienia takiego problemu. Obliczamy „idealną” różnicę wieku między dziećmi i – zaczynamy „działać”. Kiedy upragnione dwie kreski nie pojawiają się w spodziewanym terminie, jesteśmy przede wszystkim – zaskoczeni.

Kiedy niepłodność wtórna?

Podobnie jak w przypadku, kiedy para nie posiada jeszcze żadnego potomka, z badaniami w kierunku niepłodności wtórnej nie należy się spieszyć. Mimo, że brak ciąży dziwi i niepokoi – nie możemy „z marszu” diagnozować u siebie niepłodności. Powodów przedłużających się starań o dziecko może być mnóstwo – od czysto „losowych” (para w danym cyklu ma około 20% szans na zajście w ciążę), przez możliwe do samodzielnego usunięcia (zmiana diety, większa dawka snu, poprawa stylu życia), po medyczne, które również można zwalczyć, ale dopiero po postawieniu diagnozy.

Oczywiście to od pary zależy, kiedy zacznie badania w kierunku niepłodności – 12 miesięcy to zalecenie, nie nakaz. Jeśli więc mają podstawy podejrzewać, że coś jest nie tak, mogą zgłosić się do specjalisty wcześniej. Warto jednak pamiętać, że stan swojego zdrowia muszą sprawdzić obydwoje. Badania nie pozostawiają wątpliwości – problem z zapłodnieniem równie często co po stronie kobiety, stoi po stronie mężczyzny.

Niepłodność wtórna u mężczyzny

U mężczyzn kłopoty z płodnością przy próbach poczęcia drugiego bądź kolejnego dziecka mogą wynikać w głównej mierze z:

• pogorszenia się jakości nasienia (mniejsza ruchliwość, mniejsza liczba plemników), a także zaburzenia transmisji plemników przez drogi wyprowadzające (wraz z ich zdolnością do zapłodnienia komórki jajowej);
• zaburzeń w gospodarce hormonalnej jąder;
• niezdrowego trybu życia (nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia, przegrzewanie jąder, niekorzystne warunki pracy);
• przemęczenia i stresu wynikającego z konieczności łączenia życia rodzinnego z zawodowym;
• nałogów;
• zbyt częstego przyjmowania leków;
• przebytych urazów, pozornie niezwiązanych z płodnością (np. urazy rdzenia kręgowego);
• stanów zapalnych i infekcji narządów płciowych;
• wieku (także męska płodność maleje w wyniku starzenia się).

W celu zdiagnozowania bądź wykluczenia niepłodności wtórnej u mężczyzn w pierwszej kolejności zaleca się badanie określające jakość nasienia – objętość ejakulatu, wygląd, lepkość i pH. Kolejnym krokiem jest określenie sposobu przemieszczania się plemników oraz ich ruchliwości.

Starania o kolejne dziecko – zaczynamy od nowa

Wiele par przy staraniach o pierwsze dziecko bierze pod uwagę wiek – jak wiadomo, płodność kobieca maleje po 25. roku życia, wydatnie się zmniejszając po przekroczeniu 30. Co jednak ciekawe – przy staraniach o kolejnego potomka partnerzy często lekceważą ten istotny czynnik. Tymczasem fakt, że posiadamy już jedno czy więcej dzieci nie ma zdolności „zahamowania” procesu starzenia (a co za tym idzie – spadku rezerwy jajnikowej). Tak więc trudności z zajściem w ciążę w późnym wieku może mieć zarówno kobieta nieposiadająca jeszcze żadnych dzieci, jak i szczęśliwa matka.

Najlepiej, jeśli para zaczyna starania o kolejne dziecko bez ustalonych z góry terminów i dat. Jeśli założą, że różnica wieku między rodzeństwem ma być taka lub taka, a dziecko musi się urodzić najpóźniej wtedy czy wtedy, szanse na to, że się uda w wyznaczonym terminie – wydatnie spadają. Presja czasu działa na psychikę niezwykle negatywnie! Organizm – „zmuszony” przez nas do zapłodnienia – może się, mówiąc potocznie, zbuntować. Najlepiej, jeśli rozpoczniemy starania „z czystą kartą” – bez żadnych sprecyzowanych celów i deadlinów. Pamiętajmy też, że starania nie mogą zdominować całego naszego życia – zostawmy w nim miejsce dla dziecka, które już mamy i które z pewnością odczuje nasz stres i frustrację.