Staraniowy.pl

O tym, że nasza tarczyca nie pracuje prawidłowo, często dowiadujemy się dopiero w czasie starań o dziecko. Starań, które zaczynają niepokojąco się przedłużać… Co należy wiedzieć  o tarczycy i hormonach? Zapraszamy do artykułu.

Nie każda z nas ma świadomość tego, jak bardzo tarczyca – a dokładnie prawidłowa praca tego gruczołu – jest ważna w kontekście starań o dziecko. Dzisiaj więc poświęcimy trochę uwagi temu – nie bójmy się tego określenia – lekceważonemu gruczołowi. Bo choć waży niewiele – zaledwie 25 gramów – ma dla naszego organizmu naprawdę ogromną wagę!

Tarczyca  – co o niej wiemy?

Zwykle niewiele. Większość z nas słyszała o jej schorzeniach, takich jak niedoczynność tarczycy oraz nadczynność tarczycy. Choroby tarczycy przejawiają się jej rozrostem lub zmianą czynności wydzielniczej: nadmiernym lub niedostatecznym wydzielaniem hormonów.

Ale czy wiemy,  jak pracuje, kiedy nic jej „nie dolega”? Za co odpowiada? Gdzie jest zlokalizowana? Jakie hormony produkuje? Przybliżmy w dużym skrócie jej rzeczywistą rolę. Tarczyca zlokalizowana jest na przedniej ścianie górnego odcinka tchawicy i pełni w organizmie cały szereg niezwykle istotnych funkcji. Pod wpływem hormonu TSH wydzielanego przez przysadkę mózgową tarczyca produkuje głównie trzy hormony: T3 (trójjodotyronine), T4 (tyroksynę) oraz kalcytoninę, z których to dwa pierwsze odgrywają najbardziej istotną rolę. Wspomniane hormony wchodzą w interakcję z innymi – przykładowo z kortyzolem, insuliną czy hormonami płciowymi – co sprawia, że wpływają istotnie na pracę całego organizmu.

Po co nam tarczyca?

Od stężenia hormonów tarczycy we krwi zależy nasz wzrost, dojrzewanie, rozwój, metabolizm. Wpływają na nasz układ nerwowy, mięśniowy, krwionośny czy gospodarkę wapniowo-fosforanową. Bez obaw można powiedzieć, że hormony tarczycy regulują pracę niemal każdego układu narządów w ciele człowieka. Wpływają też w dużym stopniu na płodność – zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn.

Zaburzenia czynności tarczycy mogą utrudniać zapłodnienie, a w ciąży – zwiększać ryzyko jej utraty. Hormony tarczycy odgrywają też bardzo ważną rolę dla rozwijającego się już płodu. Ich stężenie we krwi matki – szczególnie w I trymestrze, ma wpływ m.in. na rozwój mózgu i układu kostnego. Dlatego właśnie poziom hormonów tarczycy warto skontrolować jeszcze na etapie starań o dziecko. Tym bardziej, że zaburzenia pracy tarczycy nie muszą dawać innych niepokojących objawów.

Tyroksyna

Tyroksyna (T4) jest głównym produktem wydzielniczym tarczycy, którego większość ulega konwersji do trójjodotyroniny (T3). Produkcja, magazynowanie tyroksyny w tarczycy oraz uwalnianie tego hormonu do krwiobiegu są regulowane przez stężenie hormonu TSH. Tyroksyna odpowiada w głównej mierze za:

• absorpcję glukozy z przewodu pokarmowego,
• rozpad tłuszczów na glicerol oraz kwasy tłuszczowe,
• regulację przemiany materii,
• procesy utleniania komórkowego,
• pobudzanie komórek do wzrostu,
• płodność i laktację,
• dojrzewanie ośrodkowego układu nerwowego w czasie życia płodowego.

Mówiąc najogólniej – tyroksyna wpływa na niemalże wszystkie układy naszego organizmu. Jej poziom sprawdza się głównie u osób, u których zachodzi podejrzenie zaburzenia pracy tarczycy, np. niewłaściwy poziom TSH. Warto podkreślić, że badanie ma wartość diagnostyczną wyłącznie z jednoczesnym oznaczeniem stężenia TSH.

Trójjodotyronina

Trójjodotyronina (T3) powstaje w wyniku konwersji tyroksyny. Około 20 proc. trójjodotyroniny powstaje w tarczycy, pozostała część w wątrobie, nerkach i innych narządach. Trijodotyronina odgrywa w naszym organizmie bardzo ważną rolę już na etapie życia płodowego, ponieważ wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego i kostnego.

Ponadto trójjodotyronina odpowiada za:

• gospodarkę wodno-elektrolitową,
• przemiany energetyczne,
• metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów,
• funkcjonowanie układu nerwowego,
• funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego,
• funkcjonowanie układu pokarmowego,
• funkcjonowanie układu rozrodczego.

Konieczność sprawdzenia stężenia T3 zachodzi w określonych sytuacjach, kiedy istnieje podejrzenie zaburzenia funkcjonowania tarczycy. Stanowi badanie uzupełniające, analizowane łącznie z T4 oraz TSH.

Mając świadomość tego, jak bardzo prawidłowa praca tarczycy wpływa na szanse zapłodnienia, warto skontrolować jej funkcjonowanie jeszcze przed rozpoczęciem starań o dziecko. Podstawowym badaniem w tym wypadku będzie ocena stężenia TSH (przypomnijmy: TSH jest hormonem produkowanym przez przysadkę mózgową, stymulującym tarczycę do produkcji i wydzielania własnych hormonów). W przypadku nieprawidłowego wyniku, należy pod okiem lekarza rozszerzyć diagnostykę o zbadanie poziomu hormonów tarczycy: T3 i T4.