Cytomegalia
Zakażenia wirusem cytomegalii są dość powszechne. Przebycie infekcji waha się w zależności od grupy wiekowej od 30 do 80%. Zazwyczaj choroba ta nie powoduje poważnych następstw czy powikłań. Jest jednak niebezpieczna dla rozwijającego się płodu oraz osób o osłabionej odporności. Ocenia się, że wirus CMV jest najczęstszym wirusem powodującym zakażenia wewnątrzmaciczne płodu.
Czynnikiem etiologicznym t.j. wywołującym chorobę jest wirus charakteryzujący się zdolnością do przechodzenia w stan utajenia. Oznacza to, że po przebyciu choroby i upływie różnie długiego czasu ponownie mogą wystąpić objawy lub stwierdza się obecność wirusa w wydalinach. Dodatkowo stwierdzono istnienie kilku szczepów wirusa, przy czym przebycie zakażenia jednym z nich nie powoduje powstania odporności przeciwko pozostałym.
Zakażenie szerzy się w wyniku bezpośredniego kontaktu z zakażonymi płynami ustrojowymi – zakaźne są : ślina, mocz, krew, mleko kobiece, wydzielina z pochwy, nasienie. O zwiększonym ryzyku infekcji CMV mówi się w przypadku przebywania w dużych skupiskach ludzkich, częstych kontaktów z niemowlętami i małymi dziećmi, nieprzestrzegania zasad higieny a także częstych zmian partnerów seksualnych.
U osób zdrowych, z prawidłową odpornością, infekcja CMV rzadko wywołuje jakiekolwiek objawy. Jeśli wystąpią, to są bardzo niecharakterystyczne; może pojawić się gorączka, bóle mięśniowe, złe samopoczucie, powiększenie szyjnych węzłów chłonnych, rzadko zapalenie płuc czy zapalenie wątroby. Chociaż choroba ma charakter samoograniczający się, a objawy szybko ustępują wirus jest obecny w wydzielinach ustrojowych przez bardzo długi okres czasu, a w organizmie gospodarza pozostaje przez całe życie. W określonych warunkach może dochodzić do tzw. zakażeń nawrotowych, w okresach upośledzonej odporności. Zazwyczaj zakażenia te są bezobjawowe, a o ich wystąpieniu świadczy ponowne pojawienie się wirusa w wydzielinach ustrojowych.
Częstość zakażeń wirusem cytomegalii w czasie ciąży, pomimo jego powszechności, nie jest duża i waha się pomiędzy 0,75 i 4%.
Przeniesienie wirusa przez łożysko może nastąpić w wyniku infekcji pierwotnej (pierwsze zachorowanie na CMV w okresie ciąży ) lub zakażenia nawrotowego (poprzez uaktywnienie się wirusa i wyjścia ze stanu utajenia – rzadkie ( 3-6% )). Przejście wirusa jest równoznaczne z wrodzonym zakażeniem CMV, aczkolwiek nie w każdym przypadku infekcji, czy to pierwotnej, czy to nawrotowej u matki, do niego dochodzi.
Szacuje się, że w przypadku zakażeń pierwotnych do rozwoju wrodzonego zakażenia CMV dochodzi u 30-40% płodów. Jeśli mamy do czynienia z infekcją nawrotową ryzyko transmisji wirusa przez łożysko jest mniejsze niż 1%.
Jeśli dojdzie do transmisji wirusa cytomegalii przez łożysko i infekcji płodu to stan taki określa się mianem wrodzonego zakażenia u płodu. Dla rokowania najistotniejsze znaczenie mają typ zakażenia matczynego i fakt występowania lub nie objawów choroby cytomegaliowej w chwili urodzenia.
Wirus łatwiej przenika przez łożysko w wyniku infekcji pierwotnych, ale ostatnie badania wskazują, że jeśli już dojdzie do zakażenia płodu w wyniku infekcji nawrotowej, to jej przebieg może być cięższy.
Zapobieganie chorobie ma na celu przede wszystkim edukację ciężarnych, ograniczenie kontaktu z osobami mogącymi być potencjalnymi rezerwuarami wirusa ( małe dzieci ), przestrzeganie zasad higieny, stosowanie rękawic ( zwłaszcza podczas dotykania pieluch lub w razie kontaktu z wydzielinami dróg oddechowych ). Trwają prace nad opracowaniem szczepionki chroniącej przed zakażeniem CMV.
W chwili obecnej nie jest znane skuteczne leczenie zakażeń CMV. Dostępne leki przeciwirusowe są mało skuteczne i wysoce toksyczne, co bardzo ogranicza ich zastosowanie.
Nie chcąc nikogo strasznie przerażać nie będziemy się rozwodzić nad wadami u płodu. Jeśli zostanie u Was wykryty tez wirus na pewno lekarz z wami o ryzyku porozmawia,
Dość często posiadamy przeciwciała nie wiedząc o tym, badanie na przeciwciała kosztuje około 50 zł za jedna klasę.