Staraniowy.pl

Kiedy starania o dziecko zaczynają się przedłużać, warto sprawdzić, czy tarczyca pracuje jak należy. W tym celu konieczne jest oznaczenie stężenia hormonu TSH w organizmie. Niestety, nie wszystkie kobiety mają świadomość tego, że jego nieprawidłowy poziom może utrudniać starania o ciążę!

Czym jest TSH?

TSH to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, który oddziałuje na gruczoł tarczowy (tarczyca), stymulując go do produkcji określonych hormonów: tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3). Podsumowując – zapewnia prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, która ma niebagatelny  wpływ na cały organizm. Dlaczego? Trijodotyronina odpowiada bowiem za funkcje związane z metabolizmem, tyroksyna zaś – wspomaga jej przemianę. O ile – rzecz jasna – stężenie TSH w organizmie jest prawidłowe.

By to sprawdzić, wystarczy zwykłe badanie krwi – w pobranej na czczo próbce oznacza się właśnie wartość hormonu TSH, która u zdrowej osoby dorosłej powinna wynosić od 0,27 do 4,2 mj/l.  Wartość poniżej 0,27 mj/l może oznaczać nadczynność tarczycy, zaś powyżej tej górnej granicy – wskazuje na niedoczynność tego hormonu. Jeśli wyniki TSH odbiegają od normy, wówczas lekarz zlecający badanie kieruje na kolejne, mające na celu sprawdzenie poziomu fT4 i fT3. Wynik tych badań da odpowiedź, czy rzeczywiście mamy do czynienia z chorobą  tarczycy.

Kiedy sprawdzić poziom TSH?

Poziom TSH sprawdza się w kilku przypadkach. Skłania do tego podejrzenie niedoczynności bądź nadczynności tarczycy. To pierwsze schorzenie sugerują takie objawy, jak nieuzasadniony wzrost masy ciała, ciągłe uczucie zimna, spowolniona akcja serca, zaparcia, zatrzymywanie wody w organizmie, spadek nastroju, senność, ospałość, zmęczenie, obrzęk twarzy i szyi, kłopoty z koncentracją, spadek libido, suchość i świąd skóry czy zaburzenia miesiączkowania. Na niedoczynność tarczycy wskazuje (wbrew intuicji) podwyższony wynik TSH.

Drugie schorzenie mogą sugerować m.in.: nieuzasadniony spadek masy ciała, nadmierna potliwość, przyspieszony rytm serca, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, bezsenność, pobudzenie, rozdrażnienie czy drżenie rąk. Na nadczynność tarczycy wskazuje (wbrew intuicji) obniżona wartość TSH. Wskazaniem do zbadania poziomu tego hormonu jest także ciąża (ten stan predysponuje do zaburzeń w funkcjonowaniu tarczycy, o czym dalej) oraz przedłużające się starania o dziecko.

TSH a ciąża

Przyczyną nieprawidłowego stężenia TSH w organizmie może więc być jedna za wspomnianych wyżej chorób – niedoczynność bądź nadczynność tarczycy. Powodem pojawienia się powyższych schorzeń może być jednak – sama ciąża ! Najczęściej w tym okresie pojawia się właśnie niedoczynność tarczycy. Oznacza to, że tarczyca „nie nadąża” za zmianami, jakie mają miejsce w organizmie przyszłej mamy. Na szczęście, jeżeli przypadłość pojawia się właśnie w tym szczególnym okresie, istnieje spore prawdopodobieństwo, że jest z nim powiązana i minie po porodzie. U kobiet w ciąży normy TSH wyglądają nieco inaczej, niż wskazane powyżej wartości i zmieniają się w zależności od trymestru.

I trymestr – od 0,01 do 2,32 mIU/l
II trymestr – od 0,1 do 2,35 mIU/l
III trymestr – od 0,1 do 2,65 mIU/l

Co trzeba zrobić w sytuacji, kiedy poziom TSH odbiega od normy  przewidzianej dla danego wieku ciąży? Wówczas lekarz endokrynolog (kieruje do niego lekarz prowadzący) zleca przyjmowanie odpowiedniego preparatu, którego regularne stosowanie pozwala tarczycy „nadgonić” zaległości.

Dlaczego poziom TSH w ciąży jest taki ważny? Jego nadmierne stężenie w tym okresie (opisana wyżej niedoczynność tarczycy) – zwłaszcza we wczesnej ciąży – niesie istotne ryzyko poronienia, natomiast niewystarczający (opisana wyżej nadczynność tarczycy) może spowodować u dziecka poważne wady rozwojowe, dotyczące zwłaszcza układu nerwowego i kostnego. Niestety, można odnieść wrażenie, że o istotności tych badań dla przebiegu ciąży mówi się zdecydowanie zbyt mało! Oznaczenie poziomu hormonów tarczycowych nie należy do badań standardowych, zlecanych przez lekarza prowadzącego każdej ciężarnej. Często do ich wykonania skłaniają przyszłą mamą dopiero dodatkowe objawy, będące już efektem zaburzeń w funkcjonowaniu tarczycy.

TSH a starania o dziecko

Oznaczenie poziomu TSH jest więc niezwykle ważne w przypadku przyszłej mamy. Co istotne jednak – jego prawidłowe stężenie odgrywa niebagatelną rolę już w czasie starań o dziecko! Nieprawidłowy poziom tego hormonu, a dokładnie – idące za tym stanem schorzenia  –  znacznie obniżają szanse na zapłodnienie. Niestety, często bywa tak, że dopiero po latach nieskutecznych prób zajścia w ciążę okazuje się, że przyczyną niepłodności jest właśnie problem z tarczycą. Wówczas jednak uregulowanie jej pracy może zająć kolejne miesiące…

Po co tracić czas? Stężenie hormonu TSH w organizmie powinna sprawdzić nie tylko kobieta, która spodziewa się dziecka czy ta, która ciągle wyczekuje dwóch kresek na teście ciążowym. Najlepiej, by sprawdziła je także każda kobieta, która dopiero ma w planach rozpoczęcie starań o dziecko! Jeżeli lekarz ginekolog sam nie kieruje na takie badanie, warto poprosić go o skierowanie, a w ostateczności – wykonać badanie na własną rękę. Można to zrobić w każdym punkcie diagnostycznym.