Staraniowy.pl

Plan porodu znany jest od dawna, ale w Polsce przygotowywanie go to niezbyt popularna praktyka. Wiele kobiet nie wie nawet, że coś takiego istnieje i, co więcej, że jego przygotowanie rekomendowane jest przez Ministerstwo Zdrowia. Czym jest plan porodu i czy to przydatny dokument, czy po prostu kolejny niemający znaczenia „papierek”?

Czym jest plan porodu?

Plan porodu to dokument, który zawiera oczekiwania przyszłej matki wobec tego, jak ma wyglądać jej poród. Jego przygotowanie to nie fanaberia, a zalecenie Ministerstwa Zdrowia, które podkreśla, że jest to część dokumentacji medycznej.

Kilka lat temu w życie weszło rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia dotyczące standardów opieki okołoporodowej. Jednym z jego punktów był właśnie plan porodu. Powinien być on respektowany przez szpitale położnicze – personel jest zobowiązany do uznawania życzeń ciężarnej (oczywiście jeśli nie zagrażają one jej zdrowiu lub zdrowiu maluszka, co zawsze jest najwyższym priorytetem).

Co zawiera plan porodu?

Plan porodu można załączyć do dokumentacji medycznej, do karty ciąży. Niektóre szpitale położnicze posiadają nawet specjalne wzory, z których można skorzystać. Plan powinien powstać we współpracy z lekarzem prowadzącym ciążę lub położną. Nie ma jednak żadnych formalnych wytycznych co do tego, co absolutnie musi zawierać. Powinien mówić o preferencjach, życzeniach i oczekiwaniach rodzącej kobiety.

Mogą się w nim znaleźć między innymi informacje dotyczące:

• Metod łagodzenia bólu podczas porodu.
• Preferencji co do obecności osób towarzyszących.
• Nacinania krocza.
• Przecinania pępowiny.
• Korzystania z prawa do dwugodzinnego kontaktu skora do skóry z dzieckiem.

Plusy planu porodu

Plan porodu ma wiele plusów. Już sam proces tworzenia go wymaga od ciężarnej przemyślenia wielu kwestii, nad którymi być może inaczej nie pochyliłaby się. To z pewnością także impuls do poznania przebiegu porodu krok po kroku, co może skutkować zmniejszeniem niepokoju – szczególnie, jeśli to pierwszy raz. Spisując swoje życzenia trzeba mieć także na uwadze różne scenariusze, które mogą się wydarzyć.

Wiele ciężarnych kobiet nie jest świadomych swoich potrzeb i preferencji. Nie mają świadomości, że na niektóre rzeczy nie muszą się godzić, a o innych mogą zadecydować same. Nie wiedzą, jakie są ich prawa i na co mają wpływ. Plan porodu często wymusza zastanowienie się i uświadomienie pewnych kwestii oraz podjęcie konkretnych decyzji. Wymaga to z pewnością konsultacji z lekarzem lub położną. Samodzielnie ciężko stworzyć dobry, sensowny plan.

Tu nie ma miejsca na „nie wiem”, „zobaczymy” i „wyjdzie w praniu”. Pisząc plan porodu trzeba mieć skonkretyzowane życzenia. Jeśli będzie on zbyt ogólny – nie ma większego sensu. Dobrze napisany będzie ułatwieniem – w trakcie porodu wiele rzeczy umyka, na wiele przymyka się oko. Emocje i ból biorą górę nad racjonalnym myśleniem, o pewnych rzeczach można też zwyczajnie zapomnieć.
W takiej sytuacji plan porodu może być pomocny.

Minusy planu porodu

Plan porodu nie zawsze da się wcielić w życie. Owszem, personel powinien go respektować, ale czasem jest to niemożliwe lub mogłoby zaszkodzić matce lub dziecku. Jeśli ciężarna ma bardzo konkretne wymagania warto przed porodem sprawdzić, czy wybrana placówka może w ogóle je spełnić.

Kobiety nie piszą planów między innymi dlatego, że wiedzą, iż porody bywają bardzo nieprzewidywalne. Można się do nich długo przygotowywać, czytać, słuchać, ale w rzeczywistości wszystko może wyglądać zupełnie inaczej. Porodu nie da się, od strony medycznej, zaplanować. Kiedy rodzi się pierwszy raz i, przykładowo, zakłada poród bez znieczulenia, ciężko wyobrazić sobie ból, który na nas czeka. Kiedy faktycznie się pojawi, plany niepodawania znieczulenia idą czasem w zapomnienie.

Potrzebny czy nie?

Nie można udzielić jednoznaczniej odpowiedzi na to pytanie. Z jednej strony – oczywiste jest, że porodu nie sposób zaplanować ani przewidzieć, jaki będzie miał przebieg. Plan to dodatkowy dokument, który trzeba dokładnie napisać i poświęcić na to czas, a który często okazuje się kompletnie bezużyteczny albo ze względu na okoliczności albo możliwości danej placówki.

Z drugiej strony – dla wielu kobiet może stanowić ostoję bezpieczeństwa i łagodzić niepokój związany z porodem lub zmusić do uświadomienia sobie swoich potrzeb i preferencji. To zapisany, oficjalny dokument, w którym czarno na białym opisać można swoje życzenia.