Staraniowy.pl

Anonimowe męskie nasienie może spełnić marzenie o potomstwie niejednej pary, borykającej się z problemem niepłodności. Ale do banku nasienia nie może udać się każdy mężczyzna. Normy dawstwa nasienia są bardzo rygorystyczne: sprawdzane są nie tylko jego parametry, ale i cechy osobnicze dawcy. Jakie są wytyczne dotyczące dawców nasienia?

Podstawa prawna

Selekcja dawców, których dokonują banki nasienia, nie jest przypadkowa. Każdy dobór opiera się na kryteriach, wyznaczonych przez autorytety, zajmujące się medycyną rozrodu. Wśród instytucji i zrzeszeń, które mają największe znaczenie, znajdują się m.in. Amerykańskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu oraz Europejskie Towarzystwo Rozrodu Człowieka i Embriologii. Wymagania techniczne dawstwa i parametrów pobieranego materiału (tkanek i komórek) są także zawarte w Dyrektywach 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy. Celem wszystkich tych ustaleń jest zapewnienie parze, a w szczególności kobiecie, bo to w niej komórki będą się rozwijać, maksymalnego bezpieczeństwa.

Kto może zostać dawcą nasienia?

Potencjalny dawca nasienia musi przejść szereg badań, które pozwolą ustalić jego ogólny stan zdrowia i wykluczyć choroby, uniemożliwiające pobranie komórek rozrodczych. Najważniejszym badaniem jest analiza parametrów nasienia.

Mężczyzna, pragnący zostać dawcą nasienia, musi być przede wszystkim zdrowy. Własna ocena samopoczucia nie jest jednak miarodajna – konieczny będzie szereg badań, ustalający ogólny stan zdrowia, wykluczający ewentualne nosicielstwo wirusów i chorób, a przede wszystkim badający parametry nasienia. Szczegółowy wywiad, przeprowadzany przez lekarza, ma za zadanie ocenić predyspozycje dawcy do zachorowań na określone choroby (temu służą m.in. pytania o historię chorób w rodzinie oraz obciążenie genetyczne), a badania krwi i spermy wykluczyć bądź ustalić wszelkie nieprawidłowości. Podstawą jest ustalenie grupy krwi, a najważniejsze badania, którym musi poddać się przyszły dawca to badania w kierunku: HIV, żółtaczki typu B i C, chorób przenoszonych drogą płciową, obecności w organizmie bakterii Chlamydia trachomatis, Ureaplasma species i Mycoplasma genitalium. Badania genetyczne nie są obowiązkowe, ale wiele ośrodków zaleca ich wykonanie z uwagi na wysoki czynnik nosicielstwa niektórych zaburzeń genetycznych w populacji (np. mukowiscydozy). Istotny jest także wiek dawcy – nie może on przekraczać 35. roku życia, najlepiej, by mężczyzna mieścił się w kategorii wiekowej 20-35 lat. Niektóre banki spermy wymagają, by dawca posiadał już potomstwo – świadczyłoby to bowiem o tym, że jego nasienie jest zdolne do zapłodnienia. Z uwagi jednak na zjawisko niepłodności wtórnej, coraz częściej posiadanie potomstwa nie ma w dawstwie nasienia znaczenia.

Parametry nasienia – aktualne normy

Właściwe parametry nasienia są najważniejszym kryterium doboru dawców. Według najnowszych wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia, wartości referencyjne (to znaczy takie, które na podsta-wie przeprowadzonych badań dają największą szansę na zapłodnienie) w badaniu nasienia są następujące:

• Całkowita liczba plemników – >39 mln
• Liczba plemników na 1 ml – >15 mln/ml
• Objętość – > 1,5 ml
• pH – ≥ 7,2
• Ruchliwość (plemniki progresywne/nieprogresywne) – >40%
• Plemniki progresywne – >32%
• Żywotność – >58%
• Morfologia – >4%
• Leukocyty test z preoksydazą – >1 mln
• Fruktoza – ≥ 13 mmol/ejakulat
• Immunobeat test – < 50%